Historie, artiklar
________________________________________________________________________________________
Bjartmar Gjerde sine ætterøter,
og Marte Olsdotter Wedeløb
Då NRK sende TV-serien «Makta», dukka det i 2023 opp på Facebook-gruppa «Gamle bilder frå Vanylven» ein kopi av eit avisstykke – truleg frå Sunnmørsposten – med tittelen «Bjartmars ætterøter», og namnet på ei Syvde-jente, Marte Olsdotter, stod der. Klippet var lagt ut av May-Britt Myklebust.
Så viste det seg at opplysningane i Syvde-soga om Marte Olsdotter ikkje stemte heilt med opplysningane i avisklippet, og då vart det for freistande å grave litt meir i kjeldene omkring dette, og det enda med eit lite stykke, som no er gjort tilgjengeleg her.
JN
_________________________________________________________________________________
Litt om Vik-garden i Syvde; klyngetun, Hauane og Pål-Jakobs-hauane
Jostein Nordvik har skrive ein artikkel om dette, og sett litt på utskiftinga og korleis klyngetunet var innteikna på utskiftingskartet i 1870. På kartet kan vi m.a. sjå at nokre av gardsbruka alt var i gang med å flytte bygningar ut frå fellestunet, før utskiftinga var i gang. Under utskiftinga vart jorda der klyngetunet låg, fordelt til dei gardsbruka som vart tildelte dei jordteigane som låg inntil gamletunet, og dei andre bruka måtte flytte våningshus og driftsbygningar ut til nye gardstun. Vidare er det skrive litt om kven som var eigarar og brukarar av Pål-Jakobs-hauane frå 1840-åra og fram mot 1910.
JN
_______________________________________________________
Bryllaupssamling på Ystebakkane i Syvde 1912
I 2023 omorganiserte Sunnmøre Museum dei faste utstillingane sine, og m.a. laga dei ei avdeling med bryllaupsfoto som viste brudepar og bryllaupssamlingar frå ulike tider. Her er eit utsnitt med nokre bilde frå utstillinga slik ho er presentert på museet sine heimesider. Det store bildet i dette hjørnet i den faste utstillinga, er frå Ystebakken i Syvde i 1912. I «Gavlen» – Sunnmøre Museum sitt skrift i 1923, er dette bildet presentert ved at tidsskriftet tok inn den artikkelen som ligg tilgjengeleg på lenkja heilt nedst her. Dette nummeret av «Gavlen» er også tilgjengeleg i Syvde sogelag si samling i Kristitunet .
Det store bildet i den faste utstillinga er frå «Syvdesamlinga» etter Fotograf Storegjerde. Negativplata ligg no i Fylkesfotoarkivet ( FAKf-0009.00170 ). Det er frå eit ekte jonsokbryllaup i Syvde i 1912. Jostein Nordvik skreiv ein artikkel og laga i 2016 eit såkalla namnekart med nummerering av personane, og ei namneliste og ein omtale av dei personane vi meiner å vite noko om, men ikkje alle er kjende, og tilleggsopplysningar og rettingar kan sendast til Jostein Nordvik, jostno@gmail.com .
JN
_________________________________________________________________________________
Husmannsplassar nord for Vike-elva i Syvde
Jordbruk og matproduksjon stod sentralt i bygdene våre gjennom mange år, men ikkje alle hadde same tilgang til å nytte jordbrukseigedomar. Svært mange av gardbrukarane på 1800-talet eigde ikkje jorda dei brukte. Dei var leiglendingar eller bygselmenn, og også i våre bygder var nokre husmenn, som fekk leigekontrakter eller «plassesedlar» på mindre delar av gardsbruk. Gardsbruka var på 1700- og 1800-talet delte i mange mindre teigar, og ein plassemann kunne få bruke ein eller fleire teigar etter avtale. Oftast betalte dei fyrst ein eingangssum, og så ei mindre årleg avgift til eigaren av jorda.
I 2019 skreiv Jostein Nordvik ein artikkel om tre slike «plassar» som låg på nordsida av Vike-elva, eller Storelva, som vi også kalla henne. Artikkelen vart publisert i tidsskriftet Fotefar i 2021.
I ettertid kom eg over fleire kjelder med opplysningar om desse bruka, så i 2023 vart artikkelen noko omarbeidd, og han er her tilgjengeleg i PDF-format, som kan lesast på skjerm eller skrivast ut.
JN
_________________________________________________________________________________
Kyrkjebygningane i Syvde
I 2010/2011 laga Elin og Jostein Nordvik ein foldar om Syvde kyrkje. Materialet som vart samla til dette arbeidet, vart seinare utvida til ein litt større artikkel om kyrkjebygga i Syvde frå Olavskyrkja til dagens kyrkjebygg i Vik. Artikkelen er tilgjengeleg her i PDF-format.
JN
___________________________________________________________________
There ain’t no Cure … eller?
Jostein Nordvik har skrive eit lite stykke om utvandring og heimlengt, opphavleg skrive på engelsk, om og for Amerika-utvandrarar frå Vik i Syvde.
Stykket er her i PDF-format.
Klikk og les.
JN
_________________________________________________________________________________
«Deplen» og «Kristi-Olga-huset» i Syvde
Dette er eit lite stykke om m.a. eit hus og nokre personar som hadde eit forhold til huset, som i dag står i sentrum i Syvde. Huset har stått i Syvde i over 100 år, med ein avstikkar til Urke.
Klikk og les!
JN
_________________________________________________________________________________